Trị Liệu Cảm Giác Và Điều Trị Oxy Cao Áp Cho Trẻ Tự Kỷ

Trẻ tự kỷ thường gặp những khó khăn trong việc xử lý thông tin cảm giác và các vấn đề sinh lý khác, khiến quá trình phát triển và hòa nhập trở nên thách thức. Trong số các phương pháp hỗ trợ, trị liệu cảm giác (Sensory Integration Therapy) và điều trị oxy cao áp (Hyperbaric Oxygen Therapy – HBOT) là hai cách tiếp cận được nhiều người quan tâm. Cùng Dawn Bridge tìm hiểu chi tiết về hai phương pháp Trị Liệu Cảm Giác Và Điều Trị Oxy Cao Áp Cho Trẻ Tự Kỷ để cha mẹ hiểu rõ hơn và đưa ra quyết định phù hợp.

Trị liệu cảm giác (Sensory Integration Therapy)

Trị liệu cảm giác là gì?

Trị liệu cảm giác là một phương pháp hỗ trợ trẻ tự kỷ cải thiện khả năng tiếp nhận, xử lý và phản hồi các thông tin cảm giác từ môi trường. Những thông tin này có thể đến từ các giác quan như thính giác, thị giác, xúc giác, khứu giác, vị giác, hoặc vận động cơ thể.

Trẻ tự kỷ thường có rối loạn về xử lý cảm giác, dẫn đến các biểu hiện như:

• Nhạy cảm quá mức (Hypersensitivity): Trẻ sợ hãi hoặc khó chịu với ánh sáng chói, tiếng ồn, mùi hương mạnh hoặc cảm giác chạm vào một số bề mặt nhất định.
• Phản ứng kém (Hyposensitivity): Trẻ không nhận thức rõ về đau, không phản ứng với tiếng gọi, hoặc tìm kiếm cảm giác mạnh như nhảy từ nơi cao xuống, xoay người liên tục.

Quá trình trị liệu cảm giác

Trị liệu cảm giác được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm, trong một môi trường được thiết kế đặc biệt để kích thích các giác quan. Mỗi buổi trị liệu thường bao gồm các hoạt động như:

• Xích đu, cầu trượt, bập bênh: Giúp trẻ cảm nhận và cân bằng cơ thể tốt hơn.
• Chạm vào vật liệu đa dạng: Trẻ tiếp xúc với cát, nước, vải mềm, vải thô để làm quen và xử lý các cảm giác khác nhau.
• Ánh sáng hoặc âm thanh điều chỉnh: Trẻ được tập thích nghi với các mức độ ánh sáng và âm thanh khác nhau.

Các hoạt động này không chỉ giúp trẻ dần quen với những kích thích cảm giác mà còn cải thiện sự phối hợp giữa các giác quan và khả năng vận động.

Lợi ích của trị liệu cảm giác

Trị liệu cảm giác mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho trẻ tự kỷ, như:

• Giảm căng thẳng khi tiếp xúc với kích thích: Trẻ học cách kiểm soát phản ứng trước những yếu tố từ môi trường.

• Cải thiện kỹ năng vận động: Khả năng phối hợp giữa các giác quan và cơ thể được nâng cao.
• Tăng khả năng tập trung: Trẻ có thể duy trì sự chú ý tốt hơn trong học tập và sinh hoạt.

• Tăng tính tự lập: Các kỹ năng tự chăm sóc như mặc quần áo, ăn uống cũng được cải thiện.

Điều trị oxy cao áp (Hyperbaric Oxygen Therapy – HBOT)

Điều trị oxy cao áp là gì?

Điều trị oxy cao áp (HBOT) là một phương pháp y tế, trong đó trẻ sẽ hít thở oxy nguyên chất trong môi trường có áp suất cao hơn bình thường. Phương pháp này thường được sử dụng để điều trị một số bệnh lý như hoại tử mô, ngộ độc khí carbon monoxide và gần đây được ứng dụng cho trẻ tự kỷ với mục đích cải thiện chức năng não bộ.

Cơ chế hoạt động của HBOT

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng một số trẻ tự kỷ có thể gặp tình trạng viêm não nhẹ, giảm lưu thông máu ở một số vùng não hoặc thiếu oxy tại mô thần kinh. HBOT được cho là có thể:

• Tăng cường cung cấp oxy cho các vùng não bị thiếu hụt.
• Giảm viêm và thúc đẩy tái tạo các mô tổn thương.
• Cải thiện chức năng tế bào và hỗ trợ quá trình trao đổi chất.

Quy trình điều trị oxy cao áp

• Bước 1: Trẻ sẽ được đặt vào buồng điều trị kín, có thể là buồng đơn (một người) hoặc buồng lớn (nhiều người).
• Bước 2: Áp suất trong buồng được tăng cao hơn áp suất khí quyển, đồng thời trẻ hít thở oxy nguyên chất thông qua mặt nạ hoặc ống thở.
• Bước 3: Mỗi phiên kéo dài từ 60-90 phút, với liệu trình thường từ 20-40 phiên, tùy thuộc vào tình trạng của trẻ và chỉ định của bác sĩ.

Lợi ích tiềm năng của HBOT đối với trẻ tự kỷ

Một số phụ huynh và chuyên gia báo cáo rằng sau khi sử dụng HBOT, trẻ có các cải thiện như:

• Tăng khả năng tập trung và chú ý.
• Giảm hành vi lặp lại hoặc hành vi tiêu cực.
• Cải thiện kỹ năng giao tiếp và tương tác xã hội.

Những lưu ý khi lựa chọn phương pháp Trị Liệu Cảm Giác Và Điều Trị Oxy Cao Áp

Đối với trị liệu cảm giác

• Cần được thực hiện bởi chuyên gia trị liệu giàu kinh nghiệm, không nên tự áp dụng tại nhà mà không có hướng dẫn.
• Mỗi trẻ có nhu cầu và khả năng khác nhau, vì vậy chương trình trị liệu cần được thiết kế riêng cho từng trẻ.

Đối với điều trị oxy cao áp

• Đây là phương pháp y tế, cần thực hiện tại các cơ sở được cấp phép và có đội ngũ chuyên môn đảm bảo an toàn.
• Không phải tất cả trẻ tự kỷ đều phù hợp với HBOT. Trước khi thực hiện, cha mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu trẻ có các bệnh lý như viêm tai giữa, bệnh tim mạch hoặc hen suyễn.
• Hiệu quả của HBOT không đảm bảo cho tất cả các trường hợp, và cha mẹ cần có kỳ vọng thực tế khi áp dụng.

Kết luận

Việc lựa chọn phương pháp hỗ trợ trẻ tự kỷ, dù là trị liệu cảm giác hay điều trị oxy cao áp, đều đòi hỏi cha mẹ phải tìm hiểu kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia. Không có phương pháp nào là “chìa khóa vạn năng”, nhưng sự kết hợp giữa các can thiệp khoa học và tình yêu thương sẽ mang lại những thay đổi tích cực cho trẻ.

Cha mẹ hãy luôn kiên nhẫn và đồng hành cùng con trên mỗi bước tiến, dù nhỏ nhất. Những tiến bộ trong khả năng cảm nhận, giao tiếp hay hòa nhập của trẻ chính là minh chứng cho sự nỗ lực và tận tâm của gia đình.