Dấu Hiệu Tự Kỷ Ở Người Lớn

Tự kỷ – một rối loạn phát triển thần kinh, không chỉ được phát hiện ở trẻ em mà còn tồn tại ở người lớn. Nhiều người có thể không nhận ra mình thuộc phổ tự kỷ cho đến khi trưởng thành. Việc nhận biết các dấu hiệu tự kỷ ở người lớn giúp cá nhân hiểu rõ bản thân hơn và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết. Đồng thời, gia đình và xã hội cũng sẽ hiểu và đồng hành tốt hơn. Hãy cùng Dawn Bridge theo dõi bài viết dưới đây để biết rõ hơn về những Dấu Hiệu Tự Kỷ Ở Người Lớn.

Tự kỷ ở người lớn là gì?

Tự kỷ ở người lớn (rối loạn phổ tự kỷ – Autism Spectrum Disorder, ASD) là tình trạng mà người lớn có những đặc điểm đặc trưng liên quan đến khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi lặp lại. Ở người lớn, các dấu hiệu tự kỷ có thể ít rõ ràng hơn so với trẻ em vì họ đã phát triển các cách thích nghi với môi trường.

Nhận biết dấu hiệu tự kỷ ở người lớn

Khó khăn trong giao tiếp xã hội

• Hiểu ngầm ý khó khăn: Khó nắm bắt những tín hiệu phi ngôn ngữ, như biểu cảm khuôn mặt, ngữ điệu hoặc ánh mắt.
• Khó thiết lập mối quan hệ: Gặp khó khăn khi tạo dựng hoặc duy trì các mối quan hệ thân thiết.
• Cảm giác bị hiểu nhầm: Thường cảm thấy khó diễn đạt ý tưởng hoặc suy nghĩ theo cách mà người khác dễ hiểu.
• Thích ở một mình: Người lớn tự kỷ thường thấy thoải mái hơn khi làm việc hoặc sinh hoạt một mình, tránh các cuộc gặp gỡ đông người.

Hành vi và thói quen đặc biệt

• Thích lặp lại: Có xu hướng thực hiện các hành vi hoặc thói quen lặp đi lặp lại, ví dụ như luôn ăn cùng một món hoặc đi cùng một đường đến nơi làm việc.
• Tập trung cao độ vào một lĩnh vực: Có sở thích hoặc đam mê rất sâu sắc về một chủ đề cụ thể và dành nhiều thời gian cho nó.
• Khó thích nghi với sự thay đổi: Thường gặp khó khăn khi môi trường hoặc lịch trình thay đổi đột ngột.

Phản ứng giác quan bất thường

• Nhạy cảm hoặc không nhạy cảm: Dễ bị kích thích bởi ánh sáng mạnh, âm thanh lớn, hoặc cảm giác khó chịu với một số loại vải. Ngược lại, một số người lại không cảm nhận được đau hoặc nhiệt độ bất thường.
• Yêu cầu môi trường ổn định: Có xu hướng tạo ra môi trường quen thuộc và ổn định để cảm thấy an toàn.

Tâm lý và cảm xúc

• Khó nhận diện cảm xúc của mình: Khó diễn tả cảm xúc hoặc nhận ra mình đang buồn, giận hay lo lắng.
• Dễ cảm thấy lo âu: Thường có cảm giác lo lắng khi phải đối mặt với những tình huống xã hội mới hoặc khó đoán trước.

Vì sao nhiều người lớn không được chẩn đoán sớm?

• Thiếu kiến thức về tự kỷ: Trước đây, tự kỷ thường chỉ được liên kết với trẻ em, dẫn đến nhiều người lớn không được đánh giá đúng.
• Sự thích nghi tốt: Nhiều người lớn tự kỷ đã phát triển các cách thức để thích nghi, khiến các dấu hiệu ít rõ ràng hơn.
• Xem nhẹ các biểu hiện: Những khó khăn mà người lớn tự kỷ gặp phải đôi khi bị xem là tính cách cá nhân thay vì đặc điểm của rối loạn phổ tự kỷ.

Làm gì khi mình hoặc người thân có dấu hiệu phổ tự kỷ?

• Tìm hiểu thông tin: Nghiên cứu từ các nguồn đáng tin cậy để hiểu rõ hơn về tự kỷ ở người lớn.
• Tìm đến chuyên gia: Gặp bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia phát triển để được đánh giá chi tiết. Các công cụ như bảng câu hỏi AQ (Autism Quotient) có thể được sử dụng để sàng lọc.
• Tham gia cộng đồng hỗ trợ: Nhiều cộng đồng dành riêng cho người lớn tự kỷ có thể cung cấp sự hỗ trợ, chia sẻ và kết nối.
• Can thiệp và hỗ trợ: Dù ở tuổi nào, các chương trình hỗ trợ như trị liệu tâm lý, huấn luyện kỹ năng xã hội đều có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Kết luận

Tự kỷ ở người lớn không phải là một căn bệnh, mà là một dạng khác biệt về thần kinh, một cách khác biệt trong việc cảm nhận và tương tác với thế giới. Mỗi cá nhân trong phổ tự kỷ là độc nhất, với những điểm mạnh, điểm yếu và trải nghiệm riêng. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày có thể rất đa dạng.

Điều quan trọng không phải là “chữa khỏi” tự kỷ, mà là hiểu rõ bản thân, học cách quản lý những khó khăn và phát huy những tiềm năng riêng biệt của mình. Xã hội đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra một môi trường sống bao dung, chấp nhận và hỗ trợ, nơi người tự kỷ được tôn trọng, được tạo cơ hội để phát triển và đóng góp cho cộng đồng.

Lưu ý quan trọng: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Việc chẩn đoán tự kỷ cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có trình độ. Nếu bạn nhận thấy bản thân hoặc người thân có nhiều dấu hiệu dưới đây, hãy tìm đến các chuyên gia để được tư vấn và đánh giá.