Nhận Biết Dấu Hiệu Tự Kỷ Theo Độ Tuổi (18 Tháng)

18 tháng tuổi là giai đoạn phát triển quan trọng của trẻ nhỏ. Việc nhận biết sớm dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) có ý nghĩa then chốt cho việc can thiệp và hỗ trợ kịp thời, giúp trẻ có cơ hội phát triển tốt nhất. Dawn Bridge cung cấp bài viết chi tiết này nhằm giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) và biết cách hành động phù hợp.

Dấu Hiệu Tự Kỷ Theo Độ Tuổi (18 Tháng) Liên Quan Đến Giao Tiếp

Ngôn Ngữ Nói

• Chậm phát triển ngôn ngữ: Một trẻ 18 tháng tuổi điển hình thường có thể nói được khoảng 10-20 từ và hiểu được nhiều hơn thế. Trẻ có dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) có thể chưa nói được từ nào, chỉ nói được một vài từ hoặc nói được ít từ hơn so với trẻ cùng trang lứa.

• Không sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp: Ngay cả khi trẻ có thể nói được một vài từ, trẻ có thể không sử dụng chúng để giao tiếp. Ví dụ, trẻ không gọi “ba”, “mẹ” khi muốn gây sự chú ý hoặc yêu cầu sự giúp đỡ.

• Không hiểu ngôn ngữ: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc hiểu những gì người khác nói, ngay cả những câu lệnh đơn giản, ảnh hưởng đến giao tiếp nonverbal.

Giao Tiếp Phi Ngôn Ngữ

• Ít giao tiếp bằng mắt: Trẻ tự kỷ thường tránh giao tiếp bằng mắt hoặc chỉ nhìn rất thoáng qua. Đây là một trong những dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) dễ nhận thấy nhất.

• Không chỉ tay vào đồ vật hoặc hình ảnh: Trẻ 18 tháng tuổi thường chỉ tay vào đồ vật hoặc hình ảnh để thể hiện mong muốn, chia sẻ sự chú ý hoặc đặt câu hỏi. Trẻ tự kỷ có thể không làm điều này, hoặc làm rất ít.

• Không phản ứng khi được gọi tên: Trẻ thường quay đầu lại hoặc có phản ứng khi được gọi tên. Nếu trẻ không phản ứng, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề về thính giác hoặc tự kỷ.

Dấu Hiệu Tự Kỷ Theo Độ Tuổi (18 Tháng) Liên Quan Đến Tương Tác Xã Hội

Khó khăn trong tương tác xã hội là một trong những đặc điểm cốt lõi của chứng tự kỷ. Nhận biết dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) liên quan đến tương tác xã hội là rất quan trọng để có thể can thiệp và hỗ trợ trẻ kịp thời. Phần này sẽ đi sâu vào chi tiết các dấu hiệu liên quan đến tương tác xã hội ở trẻ 18 tháng tuổi có thể mắc chứng tự kỷ.

Mối Quan Hệ Với Người Khác

• Ít quan tâm đến người khác: Trẻ có dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) có thể tỏ ra thờ ơ với mọi người xung quanh, kể cả cha mẹ và người thân. Trẻ có thể không tìm kiếm sự chú ý, không phản ứng khi người khác cố gắng tương tác, hoặc không thể hiện sự quan tâm đến cảm xúc của người khác.

• Không tìm kiếm sự an ủi: Khi buồn bã, sợ hãi hoặc đau đớn, trẻ thường tìm kiếm sự an ủi từ cha mẹ hoặc người thân. Trẻ tự kỷ có thể không làm điều này, hoặc tìm kiếm sự an ủi theo những cách khác thường.

• Không chia sẻ niềm vui hoặc sự hứng thú: Trẻ thường chia sẻ niềm vui và sự hứng thú của mình với người khác. Trẻ tự kỷ có thể không làm điều này, hoặc làm theo những cách khác thường.

Chơi Đùa

• Không chơi giả vờ: Chơi giả vờ là một mốc phát triển quan trọng ở trẻ nhỏ. Trẻ 18 tháng tuổi thường bắt đầu chơi giả vờ, ví dụ như cho búp bê ăn, lái ô tô đồ chơi, hoặc đóng vai bác sĩ. Trẻ có dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) có thể không biết chơi giả vờ, hoặc chơi giả vờ một cách lặp đi lặp lại và cứng nhắc.

• Không bắt chước hành động của người khác: Trẻ nhỏ học hỏi rất nhiều thông qua việc bắt chước. Trẻ tự kỷ có thể không bắt chước hành động của người lớn, hoặc bắt chước một cách máy móc, không hiểu ý nghĩa của hành động đó.

Dấu Hiệu Tự Kỷ Theo Độ Tuổi (18 Tháng) Liên Quan Đến Hành Vi

Bên cạnh những khó khăn về giao tiếp và tương tác xã hội, trẻ tự kỷ cũng thường có những hành vi khác biệt so với trẻ phát triển điển hình. Nhận biết dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) liên quan đến hành vi là một phần quan trọng trong việc đánh giá và chẩn đoán sớm. Phần này sẽ chi tiết hóa các dấu hiệu hành vi đặc trưng ở trẻ 18 tháng tuổi có thể mắc chứng tự kỷ.

Hành vi lặp đi lặp lại

• Động tác cơ thể lặp lại: Trẻ có thể thực hiện các động tác cơ thể lặp đi lặp lại như vỗ tay, xoay người, lắc lư, búng ngón tay, hoặc đi nhón chân. Những hành vi này, khi xuất hiện với tần suất cao và cường độ mạnh, có thể là dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng).

• Chơi với đồ vật theo cách lặp lại: Thay vì chơi với đồ chơi một cách sáng tạo, trẻ có thể chỉ tập trung vào một vài khía cạnh của đồ chơi, ví dụ như chỉ thích xếp hàng đồ chơi, xoay bánh xe, hoặc nhìn chằm chằm vào đồ vật.

Phản ứng với giác quan

• Nhạy cảm quá mức với kích thích giác quan: Trẻ có thể phản ứng mạnh mẽ với ánh sáng, âm thanh, mùi vị, hoặc xúc giác. Ví dụ, trẻ có thể che tai khi nghe tiếng ồn lớn, sợ hãi với ánh sáng mạnh, hoặc khó chịu với một số loại vải nhất định.

• Kém nhạy cảm với kích thích giác quan: Ngược lại, trẻ cũng có thể kém nhạy cảm với đau, nhiệt độ, hoặc các kích thích giác quan khác. Ví dụ, trẻ có thể không phản ứng khi bị thương, hoặc không cảm thấy lạnh khi trời lạnh.

Sở thích và thói quen

• Sở thích hạn chế: Trẻ có thể chỉ thích thú với một số đồ vật hoặc hoạt động cụ thể và khó chấp nhận sự thay đổi. Ví dụ, trẻ chỉ thích chơi với một loại đồ chơi nhất định, hoặc chỉ thích ăn một số loại thức ăn nhất định.

• Tuân theo thói quen cứng nhắc: Trẻ có thể rất khó chịu khi thói quen hàng ngày bị thay đổi, ví dụ như thay đổi giờ ăn, giờ ngủ, hoặc lộ trình đi học. Sự thay đổi nhỏ nhất cũng có thể khiến trẻ lo lắng và cáu gắt.

Khi Nào Cần Đưa Trẻ 18 Tháng Tuổi Đi Khám Để Kiểm Tra Dấu Hiệu Tự Kỷ?

Việc nhận biết dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) là bước quan trọng đầu tiên, nhưng không phải bất kỳ trẻ nào có một vài dấu hiệu trên đều bị tự kỷ. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy nhiều dấu hiệu bất thường và chúng ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, việc đưa trẻ đi khám sớm là rất cần thiết. Dưới đây là một số trường hợp cha mẹ nên đưa trẻ 18 tháng tuổi đi khám để kiểm tra dấu hiệu tự kỷ:

Các dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

• Mất các kỹ năng đã có: Đây là một dấu hiệu rất đáng lo ngại. Nếu trẻ đã từng biết nói, giao tiếp bằng mắt, hoặc tương tác với người khác, nhưng sau đó lại mất đi những kỹ năng này, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức.

• Không phản ứng với tên gọi: Ở độ tuổi này, hầu hết trẻ đều phản ứng khi được gọi tên. Nếu trẻ hoàn toàn không phản ứng, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề về thính giác hoặc tự kỷ.

• Rất ít hoặc không giao tiếp bằng mắt: Giao tiếp bằng mắt là một phần quan trọng của sự phát triển xã hội. Nếu trẻ hiếm khi hoặc không bao giờ giao tiếp bằng mắt, đó là một dấu hiệu đáng lo ngại.

• Không chỉ tay vào đồ vật để thể hiện mong muốn hoặc chia sẻ sự chú ý: Chỉ tay là một mốc phát triển quan trọng ở trẻ nhỏ. Nếu trẻ không chỉ tay, đó có thể là dấu hiệu của chậm phát triển ngôn ngữ hoặc tự kỷ.

Lợi ích của việc khám sớm

• Chẩn đoán sớm và chính xác: Giúp phân biệt tự kỷ với các vấn đề phát triển khác.

• Can thiệp sớm: Can thiệp sớm mang lại hiệu quả tốt nhất cho sự phát triển của trẻ tự kỷ. Các chương trình can thiệp sớm tập trung vào việc phát triển ngôn ngữ, kỹ năng xã hội, và hành vi thích nghi.

Kết luận

Nhận biết dấu hiệu tự kỷ theo độ tuổi (18 tháng) là một bước quan trọng để hỗ trợ trẻ phát triển tốt nhất. Bài viết này đã cung cấp thông tin chi tiết về các dấu hiệu tiềm ẩn của tự kỷ ở trẻ 18 tháng tuổi, bao gồm các khía cạnh giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là những dấu hiệu này chỉ mang tính chất tham khảo. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa và các chuyên gia tâm lý mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác.

Đọc thêm:

• Thấu Hiểu Hành Vi của Trẻ Tự Kỷ
• Trẻ chậm nói có phải bị tự kỷ? Thấu hiểu mối liên hệ và cách phân biệt
• Hiểu Về Hành Vi Của Trẻ Tự Kỷ: Một Cái Nhìn Chi Tiết