Kén Ăn Ở Trẻ Tự Kỷ

Kén ăn là một vấn đề phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ tự kỷ. Trẻ tự kỷ thường có những khó khăn trong việc xử lý thông tin cảm giác, dẫn đến việc chúng nhạy cảm hơn với mùi vị, kết cấu và hình thức của thức ăn. Điều này có thể khiến trẻ chỉ chấp nhận một số loại thực phẩm nhất định và từ chối những loại khác, gây ra nhiều khó khăn cho cha mẹ trong việc đảm bảo dinh dưỡng cho con. Bài viết này Dawn Bridge sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về chứng kén ăn ở trẻ tự kỷ, bao gồm nguyên nhân, biểu hiện và các chiến lược hỗ trợ con yêu vượt qua giai đoạn này.

Yếu tố dẫn đến chứng kén ăn ở trẻ tự kỷ:

Có nhiều yếu tố góp phần vào chứng kén ăn ở trẻ tự kỷ, bao gồm:

• Rối loạn xử lý cảm giác: Trẻ tự kỷ thường nhạy cảm với một số loại kết cấu, mùi vị hoặc hình thức của thức ăn. Ví dụ, trẻ có thể không thích thức ăn sền sệt, có mùi vị nồng hoặc có màu sắc quá sặc sỡ.
• Vấn đề tiêu hóa: Một số trẻ tự kỷ gặp vấn đề về tiêu hóa, khiến chúng e ngại khi thử những món ăn mới vì lo lắng về việc đau bụng hoặc khó chịu.
• Chậm phát triển chức năng vận động miệng: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc nhai, nuốt hoặc di chuyển thức ăn trong miệng, khiến việc ăn uống trở nên khó khăn và kém hấp dẫn.
• Nhu cầu về sự ổn định: Trẻ tự kỷ thường thích sự ổn định và có thể cảm thấy lo lắng khi phải thử những thứ mới, bao gồm cả thức ăn.
• Khó khăn trong việc điều chỉnh hành vi: Trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn trong việc ngồi yên một chỗ và tập trung vào bữa ăn.
• Rối loạn ăn uống hạn chế/tránh né (ARFID): Đây là một dạng kén ăn nghiêm trọng hơn, trong đó trẻ có sự sợ hãi hoặc ác cảm với thức ăn mới, dẫn đến việc hạn chế nghiêm trọng các loại thực phẩm, có thể gây ra suy dinh dưỡng hoặc thiếu hụt vitamin.

Cuối cùng, kén ăn ở trẻ tự kỷ thường bắt nguồn từ sự kết hợp của các yếu tố này, bao gồm các vấn đề về cảm giác, tiêu hóa và hành vi, làm nổi bật sự cần thiết của một cách tiếp cận toàn diện để giải quyết vấn đề.

Biểu hiện của kén ăn ở trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ kén ăn có thể biểu hiện qua các dấu hiệu sau:

• Chế độ ăn hạn chế: Trẻ chỉ ăn một số ít loại thực phẩm và từ chối hầu hết các loại khác.
• Nhạy cảm với kết cấu: Trẻ có thể chỉ thích ăn thức ăn có kết cấu nhất định, chẳng hạn như thức ăn giòn, mềm hoặc nhuyễn.
• Gặp khó khăn khi thử thức ăn mới: Trẻ có thể phản ứng mạnh khi được giới thiệu thức ăn mới, chẳng hạn như khóc, la hét hoặc bỏ chạy khỏi bàn ăn.
• Ăn uống theo nghi thức: Một số trẻ có thể có những hành vi nhất định liên quan đến bữa ăn, chẳng hạn như yêu cầu thức ăn được trình bày theo một cách cụ thể hoặc chỉ ăn theo một thứ tự nhất định.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe: Kén ăn kéo dài có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ.

Chiến lược hỗ trợ trẻ tự kỷ cải thiện tình trạng kén ăn

Việc giúp trẻ tự kỷ vượt qua chứng kén ăn đòi hỏi sự kiên nhẫn và thấu hiểu. Dưới đây là một số chiến lược bạn có thể áp dụng:

• Tạo không khí thoải mái trong bữa ăn: Tránh gây áp lực cho trẻ hoặc ép buộc trẻ ăn. Hãy tạo ra một không gian ăn uống vui vẻ và thoải mái, nơi trẻ cảm thấy an toàn để khám phá các loại thức ăn mới.
• Giới thiệu thức ăn mới từ từ: Bắt đầu với một lượng nhỏ thức ăn mới và tăng dần theo thời gian. Hãy kiên nhẫn và cho trẻ thời gian để làm quen với mùi vị và kết cấu mới.
• Kết hợp thức ăn mới với thức ăn quen thuộc: Trộn một ít thức ăn mới vào món ăn mà trẻ yêu thích để giúp trẻ làm quen dần.
• Khuyến khích trẻ tham gia vào quá trình chuẩn bị bữa ăn: Cho trẻ cùng đi chợ, lựa chọn thực phẩm và phụ giúp trong việc nấu nướng. Điều này giúp trẻ cảm thấy hứng thú hơn với thức ăn và sẵn sàng thử những món mới.
• Sử dụng các phương pháp hỗ trợ: Tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để được tư vấn về các phương pháp hỗ trợ phù hợp với tình trạng của con bạn.
• Tập trung vào những thành công nhỏ: Khen ngợi và động viên trẻ khi trẻ có những tiến bộ, dù là nhỏ nhất.
• Tạo thói quen ăn uống lành mạnh: Thiết lập thời gian biểu ăn uống cố định và hạn chế cho trẻ ăn vặt giữa các bữa ăn.
• Tránh phụ thuộc vào thương hiệu: Khuyến khích trẻ thử các loại thực phẩm tương tự từ các thương hiệu khác nhau để mở rộng lựa chọn cho trẻ.
• Thư giãn trước bữa ăn: Tạo không gian thư giãn cho trẻ trước bữa ăn để giảm căng thẳng và lo lắng.

Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, vì vậy không có một phương pháp nào phù hợp với tất cả. Điều quan trọng là cha mẹ cần điều chỉnh các chiến lược này cho phù hợp với nhu cầu và sở thích cụ thể của con mình, đồng thời xem xét mức độ nhạy cảm với các loại thực phẩm khác nhau.

Rối loạn xử lý cảm giác và lựa chọn thực phẩm

Rối loạn xử lý cảm giác ảnh hưởng đáng kể đến việc trẻ tự kỷ lựa chọn thực phẩm. Trẻ có thể phản ứng mạnh với một số đặc điểm cảm quan của thức ăn, chẳng hạn như:

• Kết cấu: Trẻ có thể chỉ thích một số loại kết cấu nhất định, ví dụ như thức ăn mềm, mịn, giòn hoặc dai. Một số trẻ có thể không thích cảm giác thức ăn dính hoặc nhão trong miệng, trong khi những trẻ khác lại thích cảm giác giòn tan khi nhai.
• Mùi vị: Trẻ có thể nhạy cảm với mùi vị nồng, chua hoặc đắng. Một số trẻ chỉ thích ăn thức ăn có vị ngọt hoặc nhạt.
• Màu sắc: Màu sắc của thức ăn cũng có thể ảnh hưởng đến sự lựa chọn của trẻ. Một số trẻ có thể bị thu hút bởi những màu sắc tươi sáng, trong khi những trẻ khác lại thích những màu sắc trung tính hơn.
• Nhiệt độ: Trẻ có thể nhạy cảm với nhiệt độ của thức ăn, chỉ thích ăn thức ăn nguội hoặc ấm.
• Hình dạng và cách trình bày: Cách thức trình bày thức ăn cũng có thể ảnh hưởng đến việc trẻ có chấp nhận món ăn đó hay không. Ví dụ, một số trẻ có thể không thích nhìn thấy các loại thức ăn khác nhau trộn lẫn với nhau.

Hiểu được những nhạy cảm này của trẻ sẽ giúp cha mẹ lựa chọn và chế biến thực phẩm phù hợp. Cha mẹ có thể thử thay đổi cách chế biến thức ăn để phù hợp với sở thích của trẻ, chẳng hạn như xay nhuyễn rau củ, cắt nhỏ thức ăn thành miếng vừa ăn, hoặc thay đổi nhiệt độ của thức ăn.

Kết luận

Kén ăn ở trẻ tự kỷ là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực từ phía cha mẹ. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân, biểu hiện và áp dụng các chiến lược phù hợp, cha mẹ có thể giúp con yêu cải thiện tình trạng kén ăn, đảm bảo dinh dưỡng và phát triển toàn diện.

Hãy nhớ rằng mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, vì vậy không có một phương pháp nào phù hợp với tất cả. Quan trọng nhất là cha mẹ cần kiên trì, yêu thương và đồng hành cùng con trên hành trình khám phá thế giới ẩm thực. Việc hợp tác với các chuyên gia y tế và tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng hoặc các nhóm hỗ trợ cũng có thể mang lại lợi ích cho cả cha mẹ và trẻ.

Đọc thêm:

• Rối Loạn Ăn Uống Ở Trẻ Tự Kỷ
  
• Dinh Dưỡng Và Chế Độ Ăn Uống Cho Trẻ Tăng Động Giảm Chú Ý ADHD
• Rối loạn ăn uống ở trẻ tăng động giảm chú ý