Rối loạn tâm thần ở trẻ em mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ

Rối loạn tâm thần là một vấn đề phổ biến ở trẻ em mắc chứng ASD, với tỷ lệ mắc bệnh cao hơn đáng kể so với trẻ em không mắc chứng ASD. Các rối loạn này phát sinh từ một tập hợp phức tạp các yếu tố nguy cơ, bao gồm yếu tố di truyền, môi trường, các yếu tố liên quan đến trẻ em và các yếu tố xã hội – môi trường. Bài viết này của Dawn Bridge sẽ cho mọi người hiểu thêm về rối loạn tâm thần, cũng như dấu hiệu, nguyên nhân của nó.

Các loại rối loạn tâm thần thường gặp ở trẻ em mắc chứng ASD

Trẻ tự kỷ có nguy cơ cao mắc các rối loạn tâm thần đồng thời. Theo các nghiên cứu, gần 78% trẻ em mắc chứng ASD có ít nhất một tình trạng sức khỏe tâm thần và gần một nửa có hai hoặc nhiều hơn. Tỷ lệ mắc các rối loạn tâm thần này ở trẻ em mắc chứng ASD cao hơn đáng kể so với trẻ em không mắc chứng ASD.

Các rối loạn tâm thần phổ biến nhất ở trẻ em mắc chứng ASD được trình bày trong bảng dưới đây:

Ngoài ra, trẻ em mắc chứng ASD cũng có thể gặp các rối loạn tâm thần khác, bao gồm:

• Rối loạn giấc ngủ
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) (9 đến 22%)
• Rối loạn bài tiết (3.29%)
• Rối loạn khí sắc
• Rối loạn hành vi/ kiểm soát xung động (12 đến 48%)
• Ý nghĩ và hành vi tự tử (tương ứng là 10,9 đến 66% và 1 đến 35%)

Một số yếu tố có thể làm tăng khả năng mắc các tình trạng sức khỏe tâm thần cụ thể ở trẻ em mắc chứng ASD. Ví dụ, trẻ em gái mắc chứng ASD có nhiều khả năng bị lo lắng hơn; trẻ em mắc chứng ASD và suy giảm trí tuệ có nhiều khả năng gặp các vấn đề về hành vi; trẻ em mắc chứng ASD trải qua nhiều trải nghiệm bất lợi trong thời thơ ấu có nguy cơ lo lắng và ADHD cao hơn.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây rối loạn tâm thần ở trẻ ASD

Có nhiều yếu tố phức tạp có thể góp phần gây ra rối loạn tâm thần ở trẻ em mắc chứng ASD. Những khó khăn trong giao tiếp và tương tác xã hội mà trẻ em mắc chứng ASD gặp phải cũng có thể góp phần vào sự phát triển của các rối loạn tâm thần.

Một số yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

Yếu tố di truyền

• Có anh chị em ruột mắc chứng ASD.
• Mắc một số bệnh di truyền hoặc nhiễm sắc thể, chẳng hạn như hội chứng X dễ gãy hoặc bệnh xơ cứng củ.
• Tiền sử gia đình.

Yếu tố môi trường

• Tiếp xúc với độc tố trong môi trường trước hoặc sau khi sinh.
• Nhiễm trùng nặng như viêm màng não hoặc viêm não dẫn đến tổn thương não.
• Các vấn đề trong khi sinh nở.
• Nhiễm trùng trước khi sinh.
• Cha mẹ lớn tuổi.

Các yếu tố khác

• Giới tính của trẻ. Bé trai có nguy cơ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ cao gấp bốn lần bé gái.
• Mức độ nghiêm trọng của chứng tự kỷ.
• Khả năng nhận thức.
• Kỹ năng thích ứng.
• Các yếu tố xã hội – môi trường.

Điều quan trọng cần lưu ý là ASD không phải do cách cha mẹ nuôi dạy con cái và cũng không liên quan đến bất kỳ loại vắc xin nào được tiêm cho trẻ em.

Dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn tâm thần ở trẻ tự kỷ

Nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn tâm thần ở trẻ em mắc chứng ASD có thể khó khăn vì các triệu chứng này có thể chồng chéo với các triệu chứng của ASD. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo phổ biến bao gồm:

Thay đổi trong hành vi

• Thay đổi đáng kể trong hành vi, chẳng hạn như tăng hành vi hung hăng, tự làm hại bản thân, hoặc các cơn giận dữ dữ dội.
• Mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây trẻ yêu thích.
• Rút lui khỏi các tương tác xã hội.

Các vấn đề về giấc ngủ và ăn uống

• Khó ngủ hoặc thức giấc thường xuyên trong đêm.
• Thói quen ăn uống và ngủ nghỉ bất thường.

Các vấn đề về thể chất

• Các vấn đề về đường tiêu hóa (ví dụ: táo bón).
• Động kinh hoặc rối loạn co giật.

Các vấn đề về cảm xúc

• Lo lắng quá mức (khóc, run, la hét, bỏ chạy) do những thay đổi nhỏ trong thói quen.
• Liên tục yêu cầu sự trấn an về những nguy hiểm mà trẻ cảm nhận được.
• Sợ hãi hoặc tránh né các tình huống xã hội rõ rệt.
• Tâm trạng hoặc phản ứng cảm xúc bất thường.
• Thiếu sợ hãi hoặc sợ hãi nhiều hơn dự kiến.

Các vấn đề khác

• Ám ảnh về sự ô nhiễm, vi trùng hoặc các mối đe dọa khác mà trẻ cảm nhận được.
• Các hoạt động mang tính nghi thức như rửa tay nhiều lần.

Cha mẹ, giáo viên và các chuyên gia y tế cần hợp tác để hỗ trợ trẻ em mắc chứng ASD và rối loạn tâm thần thông qua một cách tiếp cận toàn diện, giải quyết cả các triệu chứng ASD và các rối loạn tâm thần đồng thời. Điều quan trọng là phải nhớ rằng mỗi đứa trẻ là duy nhất và kế hoạch điều trị nên được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng trẻ.

Với sự hỗ trợ và can thiệp phù hợp, trẻ em mắc chứng ASD và rối loạn tâm thần có thể phát triển các kỹ năng đối phó, quản lý các triệu chứng của mình và sống một cuộc sống trọn vẹn và ý nghĩa.

Nguồn trích dẫn

1. Signs and Symptoms of Autism Spectrum Disorder – CDC.
2. Autism spectrum disorder – Symptoms and causes – Mayo Clinic.
3. Psychiatric Comorbidities in Children With ASD: Autism Centre Experience – Frontiers.