Không Dung Nạp Thức Ăn và Chậm Phát Triển ở Trẻ Tự Kỷ

Không dung nạp thức ăn là một yếu tố đáng quan tâm, có thể góp phần làm chậm sự phát triển của trẻ. Bài viết này, Dawn Bridge sẽ cung cấp thông tin chi tiết về mối liên hệ giữa không dung nạp thức ăn và chậm phát triển ở trẻ tự kỷ.

Các Loại Không Dung Nạp Thức Ăn Thường Gặp ở Trẻ Tự Kỷ

Không dung nạp thức ăn là tình trạng cơ thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa một số loại thực phẩm nhất định. Trẻ tự kỷ thường nhạy cảm với một số thành phần trong thức ăn, gây ra các phản ứng tiêu cực như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, mệt mỏi, hoặc thay đổi hành vi.

Một số loại không dung nạp thức ăn phổ biến ở trẻ tự kỷ bao gồm:

• Casein: Protein có trong sữa.
• Gluten: Protein có trong lúa mì.
• Protein đậu nành.
• Protein ngô.
• Protein trứng.

Ngoài ra, trẻ tự kỷ cũng có thể dị ứng với đậu phộng, động vật có vỏ, các loại cá khác hoặc các loại hạt cây, mặc dù tỷ lệ dị ứng này tương đương với trẻ em bình thường. Các phản ứng này có thể liên quan đến IgE, một loại kháng thể đóng vai trò quan trọng trong các phản ứng dị ứng.

Một số trẻ có thể nhạy cảm với các chất tạo ngọt nhân tạo và phẩm màu. Điều quan trọng là phải phân biệt giữa dị ứng thực phẩm (phản ứng miễn dịch qua trung gian IgE) và không dung nạp thực phẩm (phản ứng không miễn dịch).

Người ta ước tính rằng có đến 45% dân số gặp phải một số dạng không dung nạp thức ăn, trong khi dị ứng thực phẩm chỉ ảnh hưởng đến dưới 2% dân số. Ở trẻ em mắc chứng tự kỷ, không dung nạp thức ăn có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, hành vi và mức độ lo lắng. Khi các loại thực phẩm này được xác định và loại bỏ khỏi chế độ ăn uống, những đứa trẻ này sẽ có một cuộc sống khỏe mạnh và bình tĩnh hơn.

Vai trò của Aldolase B và C

Các enzym Aldolase B và C cũng có thể đóng một vai trò trong không dung nạp thức ăn ở trẻ tự kỷ. Aldolase B tham gia vào quá trình phân hủy fructose, một loại đường đơn được tìm thấy chủ yếu trong trái cây. Aldolase C được sản xuất trong não và các mô thần kinh khác.

Một số trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa fructose do thiếu hụt các enzym này, dẫn đến không dung nạp fructose.

Liên kết với ARFID

Trẻ em mắc chứng tự kỷ thường có nguy cơ phát triển

. ARFID là một tình trạng mà trẻ em tránh hoặc hạn chế ăn uống do nhiều yếu tố, bao gồm cả sự nhạy cảm với mùi vị, kết cấu hoặc mùi của thức ăn, cũng như những lo lắng liên quan đến việc ăn uống.

Mối Liên Hệ Giữa Không Dung Nạp Thức Ăn và Chậm Phát Triển

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa không dung nạp thức ăn và sự chậm phát triển ở trẻ tự kỷ. Một phân tích tổng hợp 12 nghiên cứu với 434.809 đối tượng cho thấy có mối liên quan đáng kể giữa quá mẫn với thức ăn và nguy cơ mắc ASD. Trẻ gái và trẻ em dưới 12 tuổi có thể nhạy cảm hơn với mối liên quan này.

Không dung nạp thức ăn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ tự kỷ theo nhiều cách:

• Gây khó chịu về thể chất: Đau bụng, tiêu chảy, táo bón… có thể khiến trẻ mệt mỏi, khó chịu, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và học hỏi.
• Ảnh hưởng đến hành vi: Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy không dung nạp thức ăn có thể làm tăng các hành vi kích động, hiếu động thái quá và lặp đi lặp lại ở trẻ tự kỷ.
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Hơn nữa, trẻ tự kỷ kén ăn hoặc bị hạn chế thực phẩm do không dung nạp có thể gặp phải tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ.
• Tăng tính thấm ruột: Bên cạnh đó, trẻ tự kỷ thường có tỷ lệ mắc các vấn đề về đường tiêu hóa cao hơn, bao gồm cả tình trạng tăng tính thấm ruột. Điều này có thể dẫn đến việc các protein chưa được tiêu hóa vào máu, gây ra phản ứng miễn dịch bất thường và không dung nạp thức ăn. Tăng tính thấm ruột có thể là một yếu tố quan trọng góp phần gây ra không dung nạp thức ăn ở trẻ tự kỷ.
• Viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan: Không dung nạp thức ăn cũng có thể liên quan đến viêm thực quản tăng bạch cầu ái toan, một tình trạng viêm mãn tính của thực quản thường gặp hơn ở trẻ em mắc chứng tự kỷ.

Tác Động của Không Dung Nạp Thức Ăn đến Sự Phát Triển của Trẻ Tự Kỷ

Một nghiên cứu trên quy mô quốc gia tại Mỹ cho thấy trẻ em bị dị ứng thức ăn có nguy cơ mắc ASD cao hơn đáng kể so với trẻ không bị dị ứng. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng dị ứng thức ăn có liên quan đến việc tăng tính cáu kỉnh và kết quả chức năng kém hơn ở trẻ ASD.

Các nghiên cứu trên động vật cũng đã chỉ ra rằng dị ứng thực phẩm ở chuột có thể gây ra những thay đổi hành vi giống như tự kỷ, bao gồm giảm tương tác xã hội, tăng hành vi lặp đi lặp lại và suy giảm trí nhớ không gian.

Một nghiên cứu cho thấy chế độ ăn không gluten và casein có thể cải thiện giao tiếp, sự chú ý và giảm hiếu động thái quá ở một số trẻ tự kỷ.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh luận về vai trò của dị ứng thực phẩm như một “yếu tố gây bệnh” cho chứng tự kỷ. Một số nhà nghiên cứu cho rằng dị ứng thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tự kỷ bằng cách làm mất kiểm soát hệ thống miễn dịch, trong khi những người khác cho rằng mối liên hệ này vẫn chưa được chứng minh và cần được nghiên cứu thêm.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ tự kỷ có xu hướng tiêu thụ ít một số loại thực phẩm như sữa, trứng và cá hơn so với trẻ em bình thường. Điều này có thể liên quan đến các vấn đề về hành vi, chẳng hạn như kén ăn, và có thể góp phần gây ra thiếu hụt dinh dưỡng ở trẻ tự kỷ.

Tuy nhiên, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để làm rõ mối quan hệ nhân quả và cơ chế tiềm ẩn giữa không dung nạp thức ăn và ASD.

Không dung nạp thức ăn là một vấn đề phổ biến ở trẻ tự kỷ và có thể góp phần làm chậm sự phát triển của trẻ. Tình trạng này có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, từ các vấn đề về tiêu hóa đến các thay đổi hành vi. Mối liên hệ giữa không dung nạp thức ăn và sự chậm phát triển ở trẻ tự kỷ rất phức tạp và có thể liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm cả tăng tính thấm ruột và các bất thường về miễn dịch.

Nguồn trích dẫn

1. Autism & Food Allergies: Why Is the Connection So Strong? – Elemy.
2. Association Between Allergic Disease and Developmental Disorders in the National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) – PMC.
3. 3 Connections Between Autism, Diet, and Behavior in Children – Verywell Health.
4. Food Intolerance and Autism – Prime Scholars.
5. Co-Occurring ARFID and Autism – Treatment Methods – Eating Disorder Hope