Rối Loạn Phối Hợp Vận Động Ở Trẻ Tự kỷ

Rối loạn phối hợp vận động là tình trạng trẻ gặp khó khăn trong việc điều khiển các cơ bắp để thực hiện các hoạt động vận động, ảnh hưởng đến khả năng vận động thô (chạy, nhảy, leo trèo) và vận động tinh (cầm nắm, viết, vẽ)(2).

Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi. Các ước tính hiện tại cho thấy tỷ lệ mắc rối loạn phổ tự kỷ khoảng 1/36 trẻ em ở Hoa Kỳ (dựa trên ước tính tỷ lệ mắc rối loạn phổ tự kỷ ở trẻ 8 tuổi) (1), với phạm vi tương tự ở các quốc gia khác. Bên cạnh những khó khăn về giao tiếp và tương tác xã hội, trẻ tự kỷ còn có thể gặp phải các vấn đề về phối hợp vận động.

Nguyên nhân gây ra rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ

Mặc dù nguyên nhân chính xác của rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có một số yếu tố có thể đóng góp vào tình trạng này:

• Các yếu tố di truyền: Nghiên cứu cho thấy ASD có liên quan đến di truyền và những thay đổi trong sự phát triển não bộ xuất hiện từ rất sớm(4).

• Sự phát triển não bộ: ASD là một khuyết tật phát triển do cách phát triển của não bộ(4).

• Các rối loạn khác: Rối loạn phối hợp vận động cũng có thể là triệu chứng của các rối loạn khác, bao gồm rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), rối loạn phổ tự kỷ và rối loạn xã hội(3).

Biểu hiện của rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn với các hoạt động vận động thô, chẳng hạn như:

• Chạy nhảy, leo trèo kém.

• Khó khăn trong việc giữ thăng bằng.

• Dễ té ngã.

• Khó khăn trong việc phối hợp các động tác tay chân.

Trẻ cũng có thể gặp khó khăn với các hoạt động vận động tinh, chẳng hạn như:

• Khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật.

• Khó khăn trong việc sử dụng kéo, bút chì.

• Chữ viết xấu, khó đọc.

• Khó khăn trong việc cài cúc áo, buộc dây giày.

Chẩn đoán và điều trị rối loạn phối hợp vận động

Việc chẩn đoán rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế, bao gồm bác sĩ nhi khoa, bác sĩ tâm lý, nhà trị liệu vận động.

Quá trình chẩn đoán

Quá trình chẩn đoán bao gồm:

• Khám sức khỏe: Đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của trẻ.

• Quan sát hành vi: Quan sát cách trẻ di chuyển, vận động và thực hiện các hoạt động hàng ngày.

• Trắc nghiệm tâm lý: Đánh giá khả năng nhận thức, ngôn ngữ và vận động của trẻ.

Phương pháp can thiệp

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nào cho rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ. Tuy nhiên, có một số phương pháp can thiệp có thể giúp cải thiện các kỹ năng vận động và phối hợp của trẻ, bao gồm:

• Vật lý trị liệu: Giúp trẻ cải thiện sức mạnh cơ bắp, sự linh hoạt và khả năng giữ thăng bằng.

• Trị liệu nghề nghiệp: Giúp trẻ cải thiện các kỹ năng vận động tinh và khả năng tự chăm sóc bản thân.

• Giáo dục đặc biệt: Cung cấp cho trẻ các chương trình giáo dục phù hợp với nhu cầu và khả năng của trẻ.

Để việc can thiệp đạt hiệu quả cao nhất, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia y tế, giáo dục và gia đình. Mô hình này bao gồm sự hợp tác giữa các chuyên gia từ các lĩnh vực khác nhau, nhằm cung cấp cho trẻ một chương trình can thiệp toàn diện và hiệu quả5. Chẩn đoán và can thiệp sớm là rất quan trọng để giúp trẻ cải thiện các kỹ năng vận động và phát triển toàn diện(5).

Tổng kết

Rối loạn phối hợp vận động là một vấn đề thường gặp ở trẻ em mắc chứng tự kỷ, ảnh hưởng đến khả năng vận động và hòa nhập của trẻ. Bài viết của Dawn Bridge đã cung cấp thêm thông tin chi tiết về rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ, bao gồm nguyên nhân, biểu hiện, chẩn đoán và các phương pháp can thiệp. Qua đó, hy vọng bạn đọc đã có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này và nhận thức được tầm quan trọng của việc chẩn đoán và can thiệp sớm để giúp trẻ tự kỷ cải thiện kỹ năng vận động và phát triển toàn diện.

Nguồn tham khảo

1. Rối loạn phổ tự kỷ – Khoa nhi – Cẩm nang MSD – Phiên bản dành cho chuyên gia.
2. Tìm hiểu về rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ – Vinmec.
3. Rối loạn phối hợp vận động ở trẻ tự kỷ: Nguyên nhân và cách điều trị – Long Châu.
4. Sổ Tay Điều Trị Rối Loạn Phổ Tự Kỷ – OHSU.
5. Mô hình phối hợp liên nghành trong đánh giá, can thiệp trẻ Rối loạn phổ tự kỉ tại Trung tâm Sao Mai – Kinh nghiệm bác sĩ.